Nýtt ár, nýtt... ný hugleiðingNú þegar nýtt ár er gengið í garð er ekki úr vegi að líta yfir farinn veg og spyrja sig spurninga. Hefur sálin eitthvað braggast, hefur ljóstýra komið og farið og speglað sál mína og litið inn í áður ólýsta kima. Er svo?
Með vefskrifum gefur fólk oft brot af sér, misstór þó. Ekki þýðir að klifa eilíft á sömu brotunum því lesandi nærist ekki á endurtekningu þótt sama stefið sé eflaust raulað í flestum pistlum. Stefið er rauði þráðurinn í lífi viðkomandi, gildi skrifandans í óræðum heimi sem flýtur, er ekki fastur, er á sífelldri hreyfingu, ekki eins í dag og í gær og enginn veit hvernig hann verður á morgun.
Ég hef varast það að gefa of ljósar upplýsingar um sjálfan mig sem gætu á einhvern hátt svift hulunni af mér – gert mig berskjaldaðan gagnvart lesandanum. Samt er það svo að því betur sem lesið er, því betur sem lesandi þekkir mig, því oftar sem hann hefur hitt mig, hlustað á mig og þekkt mig lengur því skýrari er myndin af mér í hugskoti hans. En það er ekkert öruggt í þeim efnum. Einstaklingar lesa sama textann og leggja allir mismunandi skilning í hann, þannig eru dægurlagatexta, lögin og mannfólkið. Höfundurinn einn veit hina raunverulegu merkingu.
Hvenær skilur þú einhvern til hlítar? Er gott að skilja einhvern til hlítar. Þegar þeim áfanga er náð er ekkert eftir nema að þegja saman. Því þegar tveir einstaklingar skilja hvorn annan út í hörgul er til lítils að ræða saman, þú veist alltaf hvert svarið verður við spurningunni sem þú leggur fram. Úrslit leiksins eru ljós áður en hann er leikinn.
Við rúmum svo margt. Tilfinningar og hugsanir, sagt og ósagt. Myrkrið er þarna líka en því er sópað undir mottu, meðvitað frá blautu barnsbeini. Myrkrið sem við búum yfir er líka svo eyðilegt. Auðn sem ristir djúpt en rákirnar eru lokaðar öllu jöfnu en opnast við og við eftir straumi og stefnu orðsins sem tjáir skilning þegar tvö augu mætast - brýtur ísinn og gefur eitthvað til kynna, upplýsir eitthvað eða allt þar á milli. Eftir að rákin er opnuð er henni lokað jafnharðan en er ekki sú sama, rétt eins og engir tveir bindishnútar eru eins.
Heimurinn er ekki svarthvítur, það lifir enginn í einni vídd, það ríður enginn við einteyming. Einn maður er margir menn. Það fer eftir því hvaðan ljósið skín á demantinn hvaða ásjónu þú færð á hann. Þannig erum við. Þannig er ég. Hver hefur sinn djöful að draga, en oftast lúrir hann undir mottunni þar sem honum var sópað síðast. Er ekki spennandi að eiga einhvern djöful, það kemur róti á hugann og við leiðum hugsanir út á nýjar lendur, þurfum að takast á við mótsagnir í okkur sjálfum og ef við eigum ekki einhverja lausn, þá finnum við bara nýja. Skoðun er bara góð og gild þar til við finnum aðra betri.
Þetta með myrkrið. Í paradís er beikon, hamborgarahryggur og jólaöl etið og drukkið. Líkamsrækt stunduð án strengja. En verðum við ekki bara einhverjir sjálfhverfir biskupar ef við lifum í sífelldu ljósi. Er ekki óráðssía að segja skilið við myrkrið og læsa það endanlega í dýflissu þar sem það á ekki afturkvæmt. Verðum við ekki skynlausar verur án þess.
Ég held að myrkrið sé jafn nauðsynlegt og nótt sé degi. Bara tóna hlutföllin aðeins til, maður er alltaf minnsta kosti einni gráðu hressari á sumrin en á veturna. Haga þessu bara eftir þörfum. Í paradís held ég að myrkrið banki reglulega á gluggann. Held það sé gert þannig að tveimur tylftum af mönnum sé skipt í lið og látin spila eitthvað limbó, jafnvel fótbolta. Eftir eina umferð er stigalægsta liðinu fleygt niður til heljar, helvíti, Bagdad... svo að nokkrum tíma liðnum er spiluð ný umferð. Þú skorar e.t.v. ekki með því að skjóta sláin inn, heldur með handfylli af manngæsku. Ef þú ert einhver Saddam þá gengur þetta lítið og þú ert dæmdur til neðri vistar um óákveðinn tíma, e.t.v. færðu rauða spjaldið. Eftir ítrekuð rauð spjöld endar þetta allt máske með eilífri vist í neðra. En getum við ekki bara kallað þetta jafnvægi. Er þetta er ekki jafnvægi? Svona heppilegur meðalvegur sem sumir þræða fyrir ofan og aðrir fyrir neðan, lífið í hnotskurn.
Ég ætla að reyna að skora grimmt á nýju ári. Ég geri mitt besta og verð vonandi sáttur við sjálfan mig eftir 12 mánuði. Hver vegur að heiman er vegurinn heim. Þannig að ári loknu verð ég kominn nær kjarnanum í sjálfum mér og orðinn meiri ég. Eins og í frjálsum, æfingin skapar meistarann, því fleiri hringhlaup því betri ertu að hlaupa hringinn.
Rétt eins og hóran í Forrest Gump sagði þegar nýtt ár gekk í garð: "Everybody gets a second chance". Þú byrjar aldrei alveg á núlli. Þú tekst á við nýjar ögranir með liðna reynslu í farteskinu. Á þann veg einan byggir þú nýja hæð ofan á húsið.